YÜKSEK LİSANSI NE ZAMAN VE HANGİ ALANDA YAPMALIYIM?

‘’ Yüksek lisansı ne zaman ve hangi alanda yapmalıyım? ’’ konusu, özellikle üniversite son sınıfta okuyan öğrenciler ve yeni mezunlar için her zaman kafa karıştırıcı olmuştur. O nedenle, bu konudaki düşüncelerimi aktarma ve naçizane öneriler yapma düşüncesi ile bu yazımı yazmaya karar verdim. Umarım yazının sonunda, siz değerli okurlara olumlu bir bakış açısı kazandırmış olurum ve seçimlerine biraz da olsa katkı sağlayabilirim. 

Bu yazımı akademisyen olmak isteyen ve bu konuda kararını vermiş kişiler için yazmadığımı belirtmek isterim. Yazım, özel sektörde çalışmak isteyen mühendislere yönelik olacaktır.

Yüksek lisansı hangi alanda yapabilirim?

Araştırma ve geliştirme departmanlarında çalışan veya çalışmak isteyen mühendisler için, kendi alanlarında yüksek lisans yapmak yararlı olacaktır. Ancak bu konuda önemli nokta şudur ki; yaptıkları yüksek lisans konusu ile içinde bulunmak istedikleri sektörün uyumlu olması gerekmektedir. Aksi takdirde, yüksek lisansta edindiği bilgileri iş hayatına aktaramayan bir yüksek mühendis olma ihtimaliniz yüksektir.

Bu konu ile ilgili yaşanmış bir örnek vermek istiyorum. Staj yaparken tanıma fırsatı bulduğum Metalurji ve Malzeme Yüksek Mühendisi birine, yüksek lisans önerisi sorduğumda; ‘’ Ben alüminyum üzerine spesifik bir konuda yüksek lisans yaptım, ancak şu an içinde bulunduğum sektörde hiç işime yaramıyor.’’ cevabını almıştım.  O nedenle kendi alanınızda yüksek lisans yapmayı tercih ederseniz, konu seçiminizi de çalışmaktan mutluluk duyduğunuz ve duyacağınız sektöre göre yapmanızda yarar görüyorum.

Yukarıda bahsettiğim durum, ar-ge departmanları için geçerli olmakla ve sektörde işverenler tarafından beklenmekle birlikte, yazımın devamında diğer bütün departmanlar için ortak yorumlarımı aktaracağım.

Günümüz şartlarında mesleğe başlarken, sektör ve departman seçme şansımız her zaman olmuyor. Tercih ettiğimiz sektöre ve bölüme uyum sağlayıp sağlayamayacağımızı, o sektörde vakit geçirmeden bilebilmemiz ne yazık ki çok mümkün olmuyor. O nedenle iş hayatının ilk yılları, istediğimiz sektörü ve departmanı bulmakla geçebiliyor.

Yukarıda bahsettiğim sebepten dolayı ve ileriye dönük olarak mühendislik becerilerinin yanına farklı disiplinlere ait beceriler de katmak adına, yüksek lisans tercihimizi daha genel alanlarda yapabiliriz.

Bu tercihin bize katkısı, hangi sektörde ve hangi departmanda çalışırsak çalışalım, kariyerimizde kullanabileceğimiz bilgiler ve bakış açıları kazandıracak olmasıdır.

Mesleğin ilerleyen yıllarında, her mühendis birer yönetici adayıdır. Bu nedenle yapacağımız yüksek lisansın yöneticilik vasıflarımızı da geliştirmesi kariyerimize olumlu yönde etki yapacaktır. Günümüzde özel sektörde çalışanlara yönelik, genel kapsamlı yüksek lisans programları mevcuttur. Bu programlar; tedarik zinciri, finans, planlama, üretim yönetimi, pazarlama, kalite, bilgisayar teknolojileri vb. birçok konuyu içeren ders içeriklerine sahiptir. Yüksek lisans tercihini bu alanlarda yapmak, yukarıda bahsettiğim sebeplerden dolayı bize katkı sağlayacaktır.

Yüksek lisansı ne zaman yapmalıyım? Tezli mi, tezsiz mi yapmalıyım?

Yüksek lisansı ne zaman yapmalıyım sorusunun cevabını yazının önceki bölümünde biraz vermiş oldum. Benim naçizane önerim; yüksek lisansın işe başladıktan en az 2 yıl sonra yapılması yönündedir. Bu düşüncemin sebepleri;

• Sektörde edinilen bilgiler ile yüksek lisans programında edineceğiniz bilgileri daha iyi karşılaştırabilirsiniz.
• Dersler özel sektöre yönelik olduğu için, iş hayatını görmüş olmanız, anlatılan konuları daha iyi anlamanıza, yorumlamanıza ve firmanıza uyarlamanıza yardımcı olacaktır.
• Derslerde hazırlayacağınız sunumları, dönem sonu projenizi, firmanızda çalıştığınız bir konu üzerine yapabilir ve firmanıza katkı sağlayabilirsiniz.  
• Yeni mezun olduktan sonra yüksek lisans yapan kişilerin, anlatılan dersleri anlamakta ve yorumlamakta çok zorluk çektiklerini gördüğümü belirtmek isterim.

Özel sektörde yüksek lisans için izin almak ve vakit yaratmak çok kolay değildir. O nedenle akademik bir kariyer düşünmüyorsanız, yüksek lisansı tezsiz yapmanızda yarar vardır.

Tezsiz yüksek lisansın avantajları;

• Dersler genellikle akşam saatlerinde başlar, o nedenle firmadan izin almanıza gerek kalmaz.
• Bölümlere girmek daha kolaydır. Birçok Türkçe bölüm ales, yds gibi sınav sonuçları istemez.
• Bitirme tezi yoktur, dönem sonu projesi vardır. Dönem sonu projesi yazmak, tez yazmaktan daha kolaydır.

Tezsiz yüksek lisansın dezavantajları;

• Yüksek lisansı tezli yaparsanız, istediğiniz zaman özel sektörü bırakıp akademik kariyer yoluna girebilirsiniz ancak tezsiz yaparsanız bu konuda biraz daha zorlanacağınızı söyleyebilirim. Akademik kariyere yönelmek için, baştan tezli yüksek lisans yapmak veya kabul eden bölümlerde tekrar fark derslerini verip, tez yazmak durumunda kalabilirsiniz.
• Tezli yüksek lisansa göre bölüm ücretleri yüksektir.
• Akşam dersleri yorucudur ve haftanın belirli günleri eve geç saatlerde gitmeniz muhtemeldir.

Ders içeriklerine göz atmanızda fayda gördüğüm tezsiz yüksek lisans bölümlerinden bazıları;

• Üretim Yönetimi ve Endüstri İşletmeciliği
• İşletme (MBA)
• Pazarlama ve Marka Yönetimi
• Endüstri Mühendisliği
• İşletme Yönetimi
• Yönetim Ekonomisi
• Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik
• Kalite Yönetimi

Okuyan herkese bir bakış açısı kazandırmış olmasını dileyerek yazımı burada bitiriyorum. Başarılı bir eğitim ve iş hayatı dileklerimle…